شادزي اي آب و خاك خاوران كز روي لطف
همچو آب بحر و خاك كان گهر مي پروري
( انوري ابيوردي )
در
دورترين نقاط مرزي خراسان آن جائي كه زمين غير مسكوني و سوزان قراقوم به كرانه
هايي زيبا و پر نعمت منتهي مي شود و سلسله جبالي كه چونان خط دفاع خط دفاعي نظامي
خاك ميهن را در برگرفته است سد استواري در برابر هجوم دسته ها و گروههاي استيلا
طلب مهاجمان صحرا پديد آورده اند كه خود نشان دهنده آنست كه اين نقاط در طول تاريخ
خالي از ماجرا و حادثه نبوده است و ساكنان آن در بزم و بستر به سر نبرده اند تا هر
مهاجمي به آساني بتوانند بدين دهليز وارد شود و فلات ايران را تهديد نمايد . به
عنوان نمونه سوزانترين صاعقه ضد بيگانه ، [ نادر [ شير مرد افشاريه بود كه
وجود سرداران و سربازان ابيوردي در اطراف [نادر] پيروزي او را در همه جا تدارك مي
ديدند و اين قهرمانان افشار و چاپشلو بودند كه چون سد محكمي مانع تاخت تاز دشمن به
حدود و ثغور ميهن مي شدند ولي خاوران تنها پرورشگاه جنگاوران و قهرمانان سياست
نبوده است زيرا از آنجا صوفيان صافي مسلك چون [ ابوسعيد ابوالخير] ، [ابو علي فضيل
باوردي] ، [ ابوالعباس نسوي ] ،[ احمد نسايي ] ، مردان و دانشمندان برجسته اي چون
[ مطرز باوردي ] استاد در واژه شناسي و لغت ، [ حكيم ابوالحسن نسوي ] ، از
دانشمندان و مورخان بزرگ قرن پنجم هجري ، [ عبد الرحمن نسايي ] از دانشمندان
ششگانه علم حديث [ اسعد مهنه ايي ]، از فقهاي بزرگ شافعي [ سعد الدين مسعود تفتازاني ] از فيلسوفان بزرگ
اواخر عهد مغول ، [ ابوالمظفر محمد ابيوردي ] در ادبيات عرب ونسب شناسي و علم لغت
و كلام، [ شيخ محمد شهرستاني ] نويسنده كتاب ملل و نحل ، [ انوري ابيوردي ] از
شعراي بزرگ ايراني قرن ششم هجري ، [ بابا سودائي ابيوردي] ، شاعر لطيفه گو ونامور
تاريخ ادبيات ايران ، [ ابوالفرج روني ] از اساتيد مسلم شعر فارسي ، [ امير معزي
] از شاعران و فصيحان مشهور خراسان در عهد سلجوقي ، [ زين الدين نسوي ] از محققين
، فضلا و عرفا ، [ محمد نسوي ] از فضلا و علماي بزرگ ، [ فريد نسوي ] از دانشمندان
و اختر شناسان عهد سلجوقي ، [ محمد فرزند منور نبيره شيخ ابو سعيد ابوالخير ] كتاب
وي بنام اسرار التوحيد في مقامات شيخ ابوسعيد از آثار ارزنده ادبيات فارسي به شمار
مي رود ، [ ابوعلي ساداني خاوراني ] وزير چغري بيگ برادر زاده طغرل سلجوقي ، [
نورالدين (شهاب الدين ) نسوي ]
از
نويسندگان و سياستمداران معروف دوره خوارزمشاهي ، [ اميركمال الدين حسين ابيوردي ]
از دانشمندان و سياستمداران دوره گوركانيان ، [ نصرت الدين عادل نسوي ]
از
وزيران دوره ايلخاني ، [ ميرزا مومن ابيوردي ] از دبيران و نويسندگان دارالا نشاي
نادري ، [ساقي كلاتي ] عارف و شاعر ، [ سيد ابوالقاسم درگزي ] از عرفا و صوفيان
قرن دوازدهم ايران ، [ صيد عليخان درگزي] شاعر و نسب شناس معروف ، برخاسته اند.
اين مقاله در چهارمين همايش علمي پژوهشي
[خاوران دشت انديشه تمدن ] به قلم
مريم نيكوكار نگاشته شده است
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر